Τα οικονομικά της Άρσεναλ μέσα από 21 ερωτήσεις (Μέρος 3ο)

Μία στήλη που ασχολείται με το επιχειρηματικό-οικονομικό κομμάτι του ποδοσφαίρου . . .





Μέρος 2ο


15. Είναι αλήθεια πως η Άρσεναλ έχει ξοδέψει πολύ λιγότερα σε σχέση με άλλους συλλόγους για μεταγραφές;

Είναι απολύτως αληθές. Στην πραγματικότητα, η Arsenal είναι η μόνη ομάδα από αυτές που πρωταγωνιστούν, η οποία βγάζει χρήματα από την αγορά και την πώληση παικτών στην εποχή της “ξένης ιδιοκτησίας” (ξεκινώντας από την άφιξη του Roman Abramovich στην Chelsea). Από το 2003/04, έχει καθαρά έσοδα της τάξης των £ 21 εκ., ενώ Chelsea και Manchester City έχουν ξοδέψει πάνω από £ 400 εκ. Κατά την ίδια περίοδο, Liverpool, Tottenham και Manchester United έχουν ξοδέψει συνολικά οι 3 τους γύρο στα £ 100.000.000.

Ο Billy Beane, ένας από τους πρωτοπόρους της προσέγγισης “Moneyball”, δηλ. της αγοράς υποτιμημένων παικτών, είναι μεγάλος οπαδός του τρόπου διαχείρισης του Wenger, “Όταν σκέφτομαι τον Wenger, μου έρχεται στο μυαλό ο Warren Byffet. Διαχειρίζεται την ομάδα του λες και θα είναι ο ιδιοκτήτης της για τα επόμενα 100 χρόνια.” Ο Stan Kroenke σαφώς και συμμερίζεται την άποψή του, επαινώντας τον Wenger για την ικανότητά του να “ξοδεύει χρήματα και τα εισπράττει σε αξία.”

Όλα ωραία και καλά, αλλά σε μια εποχή που οι άλλοι σύλλογοι που πρωταγωνιστούν τροφοδοτούνται από ιδιοκτήτες-ευεργέτες, κάποια συμβιβαστική λύση θα μπορούσε να υπάρξει. Πράγματι, ο Ivan Gazidis υποσχέθηκε ένα δραστήριο καλοκαίρι και η Arsenal ξόδεψε £ 53 εκ. για νέες μεταγραφές. Φυσικά, τα καθαρά έσοδα από τις πωλήσεις ήταν της τάξης των £ 18.000.000, καθώς οι παίχτες που αποχώρησαν απέφεραν το ποσό των £ 71.000.000. Αν είχαν έρθει και κάποιες αξιοπρεπείς προτάσεις για τους Nicklas Bendtner, Manuel Almunia, Sebastien Squillaci και Denilson, το ποσό αυτό θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ακόμα μεγαλύτερο.

16. Πόσα χρήματα είναι διαθέσιμα για μεταγραφές;

Πριν τη μεταγραφική περίοδο του καλοκαιριού, ο Ivan Gazidis είπε πως η Άρσεναλ είχε ένα καλό μπάτζετ για μεταγραφές, “Από οικονομικής απόψεως, είμαστε σε ισχυρή θέση. Έχουμε χρήματα να ξοδέψουμε. Σίγουρα δε στεκόμαστε σε αυτό λέγοντας ‘Ας συγκρατηθούμε με τους πόρους που έχουμε’. Τα χρήματα υπάρχουν.” Η δική μου εκτίμηση ήταν πως ο σύλλογος είχε £ 35 εκ. διαθέσιμα χωρίς οποιαδήποτε πλεονάζουσα ρευστότητα από την ανάπτυξη ακινήτων. Όλα τα άλλα δεδομένα είναι ίδια, όπως είδαμε, η δραστηριότητα του καλοκαιριού θα πρέπει να απέφερε το ποσό των £ 18.000.000, το οποίο θεωρητικά θα σήμαινε ένα μπάτζετ για μεταγραφές της τάξης των £ 53.000.000.

Κάποιοι οπαδοί βλέποντας τον οικονομικό ισολογισμό της ομάδας που ήταν £ 160 εκ., συγκρίνοντάς τον με τα £ 128 εκ. του προηγούμενου χρόνου πίστεψαν πως περισσότερα χρήματα θα έπρεπε να είναι διαθέσιμα. Ο σύλλογος όμως έπρεπε να διατηρήσει ένα αποθεματικό αποπληρωμής του χρέους για το γήπεδο, καθώς επίσης θα έπρεπε να λάβει υπόψιν και τον εποχιακό χαρακτήρα των ταμειακών ροών, π.χ. τα χρήματα που εισέπραττε από την ανανέωση των εισιτηρίων διαρκείας στην αρχή του καλοκαιριού, θα χρησιμοποιούνταν για την πληρωμή των εξόδων κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών.

Παρ’ όλα αυτά, είναι σαφές πως υπάρχουν ακόμα κάποια ανοιχτά μέτωπα, όπως πρόσφατα επιβεβαίωσε ο Ivan Gazidis, “Εμείς σκόπιμα κρατήσαμε κάποια κεφάλαια ανέπαφα… Υπάρχουν χρήματα για να γίνουν σημαντικές κινήσεις τον Γενάρη, καθώς επίσης και το επόμενο καλοκαίρι.” Το κατά πόσο θα γίνει αυτό βέβαια είναι άλλο θέμα, μιας και τα έξοδα του Ιανουαρίου εξαρτάται αν θα καλυφθούν από μια ενδεχόμενη πρόκριση στους 16 του Champions League ή όχι.

17. Αλλά τι γίνετε με τους μισθούς;

Ενώ η Arsenal είναι σχεδόν βέβαιο πως είχε την οικονομική δυνατότητα να κάνει μεταγραφές, παραμένει το ερώτημα για το αν θα μπορούσε να καλύψει και τους μισθούς. Εκ πρώτης όψεως, αυτό δε θα έπρεπε να είναι πρόβλημα, μιας και το ύψος των μισθών της Arsenal που φτάνει τα £ 124 εκ. είναι από τα υψηλότερα στην Αγγλία. Αν και είναι £ 29 εκ. λιγότερα σε σχέση με τα £ 153 εκ. της Manchester United, τα οποία όμως ήταν ‘φουσκωμένα’ από τις πληρωμές των μπόνους βάσει επιδόσεων, γίνεται κατανοητό πως η πραγματική διαφορά είναι πολύ μικρότερη.

Δεδομένου του μεγέθους των μισθών της Arsenal, φαίνεται περίεργο το γεγονός ότι οι παίκτες αστέρια δεν αμείβονται πολύ υψηλότερα, αλλά αυτό οφείλεται σε δύο παράγοντες. Πρώτα απ’ όλα, η Arsenal έχει ένα πολύ μεγάλο ρόστερ το οποίο περιλαμβάνει πολλούς ‘νεαρούς επαγγελματίες’, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι υπάρχει μια ισόνομη δομή των μισθών, πράγμα που σημαίνει ότι οι καλύτεροι παίκτες δεν πληρώνονται αρκετά καλά (βάσει των σύγχρονων προτύπων), ενώ κατά δεύτερον, υπάρχουν παίχτες που έχουν παραγκωνιστεί όπως οι Abou Diaby, Thomas Rosicky και Marouane Chamakh οι οποίοι αμείβονται αδρά σε σχέση με το τι προσφέρουν. Αυτό το ‘μοντέλο μισθοδοσίας’ εκτός του ότι μειώνει τα διαθέσιμα χρήματα για να προσελκύσει παίκτες παγκοσμίου κλάσης, καθιστά επίσης δύσκολη τη μετακίνηση παικτών σε ομάδες ‘χαμηλής δυναμικότητας’, εξ ου και οι δανεισμοί των Bendtner και Denilson.

Η προσέγγιση αυτή χρειάζεται μια ολική αναθεώρηση, δεδομένου ότι δε μπορεί να γίνει κάποια εξαίρεση για ένα μεμονωμένο παίκτη, μιας και οι υπόλοιποι θα απαιτήσουν σύντομα ισοδύναμες μισθολογικές αυξήσεις. Αυτή είναι μια ανησυχία σε σχέση με κάποιους βασικούς παίκτες οι οποίοι εισέρχονται στο τελευταίο χρόνο των συμβολαίων τους, όπως οι Robin Van Persie, Thomas Vermaelen και Theo Walcott. Ο Van Persie έχει ήδη προσάψει στην Arsenal το ότι δεν πληρώνει ‘τεράστια χρηματικά ποσά’, υπονοώντας ότι αυτό ενθαρρύνει την απόφαση ενός παίκτη να ‘πάει αλλού’. Αυτό το θέμα επιβεβαιώθηκε ως ένα βαθμό από τον Wenger, “Δε μπορώ να πω σήμερα πως αν πάμε με τη μέγιστη προσφορά μας σε ένα παίκτη ότι είμαστε σίγουροι για την υπογραφή του.”

18. Μπορεί ο σύλλογος να εξοφλήσει το χρέος του;

Μετά την εξάλειψη του χρέους ιδιοκτησίας, ο σύλλογος κατάφερε να μειώσει το ακαθάριστο χρέος του στα £ 258 εκ., αφήνοντας μόνο τα μακροπρόθεσμα ομόλογα που αντιπροσωπεύουν την ‘υποθήκη’ για το Emirates Stadium (£ 231.000.000) και τα ομόλογα στα χέρια των οπαδών (£ 27.000.000). Εφόσον το ταμειακό υπόλοιπο των £ 160 εκ. αφαιρεθεί, ο καθαρός δανεισμός μειώνεται μόλις στα £ 98 εκ., μια μείωση που είναι πολύ σημαντική σε σχέση με τα £ 136 εκ. πέρυσι και τα £ 318 εκ. το 2008.

Δεν είναι σαφές κατά πόσο θα ήταν δυνατόν για την Arsenal να αποπληρώσει το τεράστιο αυτό χρέος σε σύντομο χρονικό διάστημα προκειμένου να μειωθούν οι δαπάνες των τόκων, αλλά εικάζω πως δεν έχει και καμιά βιασύνη να το κάνει, μιας και ο Ivan Gazidis είχε υποστηρίξει προηγουμένως πως δεν είναι ‘κακό’ ολόκληρο το χρέος, “Το χρέος που μας έχει απομείνει θα το ονόμαζα ‘υγιές χρέος’ – είναι μακροπρόθεσμο, με χαμηλό επιτόκιο και εύκολα διαχειρίσιμο από το σύλλογο.” Σε κάθε περίπτωση, ο ισολογισμός του 2010 ήταν σαφής, “Περαιτέρω σημαντική μείωση του χρέους είναι απίθανη στο άμεσο μέλλον. Τα ομόλογα της χρηματοδότησης του γηπέδου έχουν ένα σταθερό χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής για τα επόμενα 21 χρόνια και σκοπεύουμε προς το παρόν να κάνουμε αποπληρωμή του χρέους σύμφωνα με αυτό το χρονικό ορίζοντα.”

19. Το Financial Fair Play(FFP) της UEFA θα βοηθήσει την Arsenal;

Πολλοί οπαδοί θεωρούν πως οι κανονισμοί του FFP θα ωφελήσουν την Arsenal, μιας και προτρέπουν τους συλλόγους να λειτουργούν με βάση τα έσοδά τους αν θέλουν να είναι ανταγωνιστικοί στην Ευρώπη. Η θεωρία ήταν ότι αυτό θα οδηγήσει στην εξαφάνιση των μεγάλων δαπανών, του μοντέλου ‘ευεργέτη’, ενώ ενθαρρύνει τις ομάδες που έχουν υιοθετήσει μια αυτοτροφοδοτούμενη προσέγγιση. Σαφώς και η Arsenal δε θα έχει κανένα πρόβλημα να συμμορφωθεί με τους νέους κανόνες, αλλά οι άλλοι σύλλογοι που πρωταγωνιστούν ίσως και να μην είναι σε τόσο άσχημη θέση όπως αρχικά είχαν φοβηθεί.

Real Madrid και Bayern Munich είναι σταθερά κερδοφόρες, χάρη στα τεράστια έσοδά τους, ενώ και η Barcelona παρουσιάζει τακτικά κέρδη. Ακόμα και η Manchester United είναι κερδοφόρα παρά τις άφθονες πληρωμές τόκων.

Σαφώς, το FFP θα είναι περισσότερο μια πρόκληση για συλλόγους όπως η Manchester City και η Chelsea, οι οποίες έχουν τεράστιες ‘ζημίες’, όμως η UEFA κατέστησε ευκολότερο για τις εν λόγω ομάδες να συμμορφωθούν. Πρώτον, ο μηχανισμός υπολογισμού της UEFA δε μπορεί να ελέγξει τα πάντα μιας και οι σύλλογοι στους ισολογισμούς που παρουσιάζουν, αποκλείουν ορισμένες δαπάνες, όπως οι αποσβέσεις παγίων ακινήτων και τα έξοδα για την ανάπτυξη των ακαδημιών και της κοινότητας.

Δεύτερον, οι πλούσιοι ιδιοκτήτες θα μπορούν να απορροφούν ζημίες (τις λεγόμενες ‘ανεκτές αποκλίσεις’) ύψους € 45 εκ. (£ 39.000.000), αρχικά σε δύο χρόνια και στη συνέχεια κατά τη διάρκεια μιας τριετούς περιόδου παρακολούθησης, εφ’ όσον είναι πρόθυμοι να καλύψουν το έλλειμμα προβαίνοντας σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου.

Αν κι αυτό δεν είναι αρκετό, οι σύλλογοι θα έχουν τη δυνατότητα να αποκλείσουν τους μισθούς από παίκτες που αποκτήθηκαν πριν τον Ιούνιο του 2010, αρκεί να παρουσιάσουν μια τάση βελτίωσης στους ισολογισμούς τους. Σύμφωνοι, ότι το ‘παραθυράκι’ αυτό υπάρχει μόνο για τις δύο πρώτες περιόδους παρακολούθησης (2013/14 και 2014/15), αλλά θα εξασφαλίσει χρόνο στους συλλόγους για τη βελτίωση των οικονομικών τους.

Τέλος, θα πρέπει να υπάρχει μια ανησυχία ότι οι λογιστές και οι δικηγόροι θα προσπαθήσουν να παρακάμψουν τους κανόνες. Ο Wenger κατηγόρησε τη Manchester City πως κάνει ακριβώς αυτό με τη συμφωνία των £ 400.000.000 με την Etihad, “Μας δίνουν το μήνυμα ότι μπορούν να ξεφύγουν κάνοντας ότι θέλουν. Αυτό σημαίνει ότι το FFP στην πραγματικότητα δε θα εφαρμοστεί.”

20. Ποια είναι τα σχέδια του Stan Kroenke;

Όλα δείχνουν ότι ο Stan Kroenke είναι ένας ιδιοκτήτης ο οποίος προτιμάει να μην παρεμβαίνει στους ενεργούς διαχειριστές του συλλόγου, κάτι το οποίο επιβεβαίωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του στην Daily Telegraph, “Η φιλοσοφία είναι να βάλουμε ικανά άτομα σε καίριες θέσεις και να δείξουμε εμπιστοσύνη στον τρόπο με τον οποίο κάνουν τη δουλειά τους.” Μάλιστα, έχει δηλώσει πως ο Arsene Wenger μπορεί να μείνει στην Arsenal για όσο καιρό ο ίδιος επιθυμεί. Ωστόσο, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι θα έπαιρνε μέτρα για να προστατέψει την επένδυσή του εφόσον η Arsenal έδειχνε να μην τα καταφέρνει οικονομικά.

Αν και είναι απίθανο να προβεί σε ένα ξέσπασμα μαζικών δαπανών (“Υπάρχει ο κίνδυνος να κάνει βήματα προς τα πίσω αν αντιδράσει υπερβολικά και αρχίσει να σκορπάει χρήματα τριγύρω για να λύσει τα προβλήματά”), δεν είναι άνθρωπος που φοβάται να ξοδέψει, π.χ. οι ομάδες του στο Denver είναι ανάμεσα σ’ αυτές με τις μεγαλύτερες δαπάνες στο NBA και το NHL, ενώ οι St Louis Rams έχουν ξοδέψει το μέγιστο δυνατό ποσό που επιτρέπεται από τους κανόνες μισθοδοσίας του NFL.

Είναι ένας άνθρωπος που επενδύει μακροπρόθεσμα, ενώ δεν έχει πουλήσει ποτέ μερίδιο από τα αθλητικά σωματεία που είναι μέτοχος, αλλά αν τυχόν ήθελε να απαλλαχθεί από την Arsenal, τότε ο Alisher Usmanov, ο οποίος κατέχει μόλις πάνω από το 29% των μετοχών του συλλόγου, ευχαρίστως θα αγόραζε. Έχει προσφέρει £ 14.000 ανά μετοχή, το οποίο είναι σημαντικά υψηλότερο από τις £ 11.750 που ο Kroenke πλήρωσε για να πάρει το μερίδιό του που φτάνει το 67%. Το να πουλήσει τις μετοχές του φαίνεται απίθανο, δεδομένου του ενθουσιασμού του Kroenke σχετικά με τις δυνατότητες της Arsenal, καθώς επίσης και τις ευκαιρίες σε παγκόσμιο επίπεδο που προσφέρουν τα τηλεοπτικά της Premier League.

21. Τι θα μπορούσε να κάνει η Άρσεναλ για να βελτιώσει τα οικονομικά της;

Λαμβάνοντας υπόψη τον ισχυρισμό του Peter Hill-Wood, ότι “οι ισχυρές οικονομικές επιδόσεις δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά δημιουργούν την πλατφόρμα μέσω της οποίας ο σύλλογος μπορεί να χτίσει και να διατηρήσει την αγωνιστική επιτυχία εντός γηπέδου η οποία είναι πάντα ο κύριος στόχος”, υπάρχουν κάποια μέτρα τα οποία θα μπορούσε να πάρει η Άρσεναλ:

Α. Να επαναδιαπραγματευθεί τις συμφωνίες των βασικών χορηγιών. Αν και αυτές πρόκειται να ανανεωθούν το 2014, θα πρέπει να υπάρξει μια μεγάλη προσπάθεια για να διαπραγματευτεί μια αύξηση τώρα σε αντάλλαγμα με μια εγγυημένη ανανέωση. Προφανώς, η ικανότητα της Άρσεναλ να μεγιστοποιεί την αξία θα είναι ισχυρότερη εφόσον η ομάδα κερδίζει τίτλους.

Β. Να επανεξεταστεί η διάρθρωση των μισθών για να διευκολυνθεί η προσέλκυση παικτών παγκοσμίου επιπέδου.

Γ. Να απαλλαγούν από παίκτες που προσφέρουν λιγότερα του αναμενομένου, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να πωληθούν φθηνά ή να δοθούν δανεικοί, έτσι ώστε να έχουν περιθώρια ελιγμών στο μισθολογικό τους κόστος.

Δ. Να αγοράσει ποιοτικούς παίκτες τον Γενάρη. Αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει την απόδοση της ομάδας στο δεύτερο μισό του πρωταθλήματος, όπως συνέβη με τη Liverpool την περασμένη σεζόν και να διασφαλίσει ότι παίκτες όπως ο Van Persie δε θα θελήσουν να εγκαταλείψουν το σύλλογο.

Ε. Αναδόμηση του περίφημου δικτύου scouting. Φαίνεται να έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που η Arsenal κυριαρχούσε στον τομέα των ταλέντων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Στ. Ο Stan Kroenke θα μπορούσε να δανείσει στην ομάδα τα κεφάλαια που χρειάζεται για να κλείσουν οι τρύπες μέχρι να πάρει μπρος η εμπορική μηχανή. Θα μπορούσε ακόμη και την αποπληρωμή του ανεξόφλητου χρέους για να αφαιρέσει το βάρος πληρωμής των τόκων.

Ζ. Να εξετάσει το ενδεχόμενο έκδοσης δικαιωμάτων προτίμησης. Παρά το γεγονός πως είναι μια ακριβή (και απίθανη) επιλογή, θα έφερνε χρήματα και ίσως να μπορούσε να επεκτείνει το καθεστώς ιδιοκτησίας των οπαδών.

Η. Να εισάγει νέο αίμα στο διοικητικό κομμάτι. Η πρώην διευθύντρια, κυρία Nina Bracewell-Smith πρότεινε την αντικατάσταση των σημερινών διευθυντών από άλλους πιο “δυναμικούς, ενεργητικούς και νεότερους”, ενώ ο Alisher Usmanov κατηγόρησε το διοικητικό συμβούλιο ότι στερείται φιλοδοξίας.

Θ. Να εξετάσει τις πρακτικές προπόνησης και ιατρικής. Η μεγάλη λίστα τραυματιών της Arsenal, συμπεριλαμβανομένων σημαντικών παικτών όπως ο Jack Wilshere και ο Thomas Vermaelen, έχουν βλάψει σοβαρά τις προοπτικές της ομάδας εδώ και μερικές σεζόν. Σίγουρα αυτό οφείλεται σε κάτι περισσότερο και όχι απλά στην ατυχία.

Προφανώς, δεν είναι όλα στραβά στην Άρσεναλ. Έχουν ένα υπέροχο γήπεδο, διάσημες ακαδημίες, ένα φοβερό προπονητή και μερικούς κορυφαίους παίκτες ποιότητας. Ωστόσο, υπάρχει η αίσθηση πως η ομάδα βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι και οι αποφάσεις που θα παρθούν τους επόμενους μήνες θα είναι πολύ σημαντικές για το μέλλον της Άρσεναλ, τόσο εντός αλλά και εκτός γηπέδου.